အေတြးအျမင္မ်ား

ေအာင္ျမင္စြာ သာသနာျပဳလိုေသာ ေထရ၀ါဒ ရဟန္းေတာ္မ်ားအေနျဖင့္ မေနာကံ ေမတၱာသည္ ကာယကံ၊ ၀စီကံထိပါ ေရာက္သင့္ေနၿပီျဖစ္ပါေၾကာင္း သတိေပးလိုက္ေသာ ျဖစ္ရပ္တစ္ခုပင္ျဖစ္ပါ၏။ စာေရးသူက သူ႔စကားကို လက္ခံေၾကာင္း ေခါင္းညိတ္လက္ခံသည့္ႏွင့္ သူသည္ ပါလာေသာ စကၠဴလိပ္ႀကီးကို စာေရးသူအားလွမ္းေပး၏။ စာေရးသူ က ျဖန္႔ဖတ္ၾကည့္လိုက္ေသာအခါ-
ေမတၱာ အလင္းေရာင္ ေတာင္ပျခင္းဟာ ကမၻာႀကီးတစ္ခုလံုး ထာ၀စဥ္ အားထားျမတ္ႏိုးရမည့္ လွ်ိဳ႕၀ွက္ကယ္တင္ရွင္ ျဖစ္ေပမယ့္ သစၥာအလင္းပ်ံ႕ႏွံ႔ျခင္းဟာ ကမၻာ့မိသားစုႀကီး တစ္ခုလံုးအတြက္ ထာ၀စဥ္ေဆာင္႐ြက္ရမည့္ လွ်ိဳ႕၀ွက္အင္းအား ျဖစ္ေပမယ့္ သစၥာတရား ေခါင္းပါးမႈနတ္ဆိုးက ကမၻာ့မိသားစုႀကီး တစ္ခုလံုးအတြက္ ယေန႔ သဘာ၀ေဘးအႏၱရာယ္ဆိုးမ်ား စနစ္တက် ေဆာင္က်ဥ္းေပးေနတယ္။ ေမတၱာသစၥာေရာင္ျခည္တို႔သည္သာ… ကမၻာ့မိသားစုႀကီး တစ္ခုလံုးအတြက္ ျငိမ္းခ်မ္းေရးနိဗၺာန္ဘံုမ်ား ဖန္ဆင္းေပးႏိုင္ေပမယ့္ စစ္ဆိုတဲ႔ စစ္ပြဲဆင္ႏႊဲမႈေတြက ကမၻာ့မိသားစုႀကီး တစ္ခုလံုးအတြက္ ေၾကကြယ္ဖြယ္ငရဲခန္းမ်ားစနစ္တက်ဖန္တီးေပးေနတယ္။ ေမာင္ရဲျမင့္ဟု ေတြ႔ရ၏။

ေမတၱာႏွင့္ သစၥာကို က်င့္သံုးလွ်င္ ရရွိမည့္ ေကာင္းက်ိဳးႏွင့္ မက်င့္သံုးလွ်င္ ရရွိမည့္ ဆိုးက်ိဳးတို႔ကို ထိမိစြာဖြဲ႔သီထားေသာ စာပိုဒ္ကေလးမ်ားပင္ျဖစ္၏။ “ဒကာေလး ေရးထားတာလား တကယ္ကို ေကာင္းပါတယ္”

“ဟုတ္ပါတယ္ဘုရား၊ ဆရာေတာ္သေဘာက်ရင္ လာသမွ်လူမ်ား ဖတ္႐ႈရေအာင္ ေက်ာင္းမွာကပ္ထားေပးပါ”

“ကပ္ထားေပးပါ့မယ္။ ဒါနဲ႔ ဒကာေလးက ဗုဒၶဘာသာရဲ႕အေၾကာင္းကို အေတာ္ေလ႔လာထားတယ္ထင္တယ္။ ဗဟုသုတ အတြက္ပဲလား၊ ဒါမွမဟုတ္ တကယ္ကို စိတ္၀င္စားလို႔လား”

“တကယ္ကိုစိတ္၀င္စားလို႔ပါဘုရား၊ တပည့္ေတာ္ရဲ႕မိဘမ်ားက ခရစ္ယာန္ဘာသာ၀င္မ်ားျဖစ္ၾကလို႔ တပည့္ေတာ္လည္း ခရာစ္ယာန္ဘာသာ၀င္ျဖစ္ေနရေပမယ့္ တစ္သက္တာ အတည္မဟုတ္ေသးပါဘူးဘုရား။ ဘာသာအားလံုးကို ေ႐ြးခ်ယ္ ဆန္းစစ္ေနတုန္းပါပဲ။ ေစ်းထဲမွာ တစ္နပ္စားခ်က္စားမယ့္ ခ်ဥ္ေပါင္႐ြက္ေလးတစ္စီး ၀ယ္တာေတာင္ အနားမ်ားပါလား၊ အပုပ္မ်ားပါလားဆိုၿပီး ေ႐ြးခ်ယ္ရေသးတာ။ သံသရာတစ္ေလွ်ာက္လံုး အားကိုးအားထားျပဳရမယ့္ ဘာသာတရားက်ေတာ့ ေ၀ဖန္ဆန္းစစ္ျခင္း၊ ေ႐ြးခ်ယ္ျခင္းမျပဳဘဲ မ်က္စိတ္မွိတ္ ကိုးကြယ္လိုက္မယ္ဆိုရင္ ဒီလိုလူထက္ မိုက္တဲ႔သူ ဘယ္မွာရွိလိမ္႔ မလဲဘုရား”

ဘာသာအယူ၀ါဒတစ္ခုကို ေရြးခ်ယ္ဆန္းစစ္ၿပီးမွ ကိုးကြယ္သင့္ေၾကာင္း အေတြးအေခၚကို သူက စတင္သည္ဟု ယူဆၿပီး ေမာင္ရဲျမင့္က ေျပာေနျခင္းျဖစ္၏။ အမွန္ကား ဗုဒၶက ဤအေတြးေခၚကို လြန္ခဲ႔ေသာ ႏွစ္ေပါင္း(၂၅၀၀)ေက်ာ္ခန္႔ကပင္ တိက်စြာ ေဟာေတာ္မူခဲ႔ၿပီးျဖစ္၏။ ထိုအေၾကာင္းကို သိရလွ်င္ ေမာင္ရဲျမင့္ အံ့ၾသသြားႏိုင္သည္။ ထို႔ေၾကာင့္

“ဗုဒၶကလည္း ဘာသာတစ္ခုကို ေ႐ြးခ်ယ္ဆန္းစစ္ၿပီးမွ ကိုးကြယ္သင့္ေၾကာင္းကို လြန္ခဲ႔ေသာႏွစ္ေပါင္း(၂၅၀၀)ေက်ာ္ ကတည္းက ေဟာထားခဲ႔တယ္ ဒကာေလရဲ႕” သူသည္ တအံ့တၾသျဖစ္သြားေသာ မ်က္ႏွာေလးျဖင့္-

“ဘယ္လိုမ်ား ေဟာခဲ႔တာလဲဘုရား”

“ေဟာခဲ႔တာကေတာ့ အဂၤုတၱိဳရ္ပါဠိေတာ္ တိကနိပါတ္၊ ေကသမုတၱိသုတ္မွာပါ။ ကာလာမ အမ်ိဳးအႏြယ္သားေတြကို အေၾကာင္းျပဳၿပီး ေဟာတဲ႔အတြက္ေၾကာင့္ ကာလာမသုတ္လို႔ပဲ လြယ္လြယ္ေခၚေနၾကတယ္။ အခါတစ္ပါး ျမတ္စြာဘုရား ေဒသစရီ လွည့္လည္ တရားေဟာရင္း ေကသမုတၳိနိဂံုးရွိ ကာလမအႏြယ္ေတြ ေနထုိင္တဲ႔အရပ္ကို ေရာက္လာတယ္။ ဒီအခ်ိန္က ဘာသာအယူ၀ါဒကို တီထြင္တဲ႔ ဘာသာေရးေခါင္းေဆာင္ေတြဟာ အင္မတန္မ်ားျပားတယ္။ သူတို႔လည္း ဗုဒၶ ကဲ႔သို႔လွည့္လည္ၿပီး သူတို႔အယူ၀ါဒကုိ ေဟာေျပာၾကတာပဲ။ ဘာသာအယူ၀ါဒ မ်ိဳးစံုရဲ႕ အေတြးအေခၚေတြကို ခဏခဏ နားေထာင္ရေနေတာ့ ကာလာမအႏြယ္၀င္ကလည္း ငါးသိုင္းမ်ားေတာ့ ဟင္းဟံု ဆိုတဲ႔စကားအတိုင္း ဘယ္သာသာကိုမွ ေကာင္းတယ္လို႔မထင္ေတာ့ဘူး၊ ႐ိုးသြားတာေပါ့။

ၿပီးေတာ့ ေရာက္လာသမွ် ဘာသာေရးေခါင္းေဆာင္ေတြက သူ႔အယူအဆကသာမွန္တယ္၊ တစ္ျခားအယူအဆက မွားတယ္လို႔ဆိုတဲ႔ အတၱဳကၠံသနပရ၀မၻန စကားမ်ိဳးခ်ည္းသာ ေျပာၾကတာမဟုတ္လား။ အယူ၀ါဒအမ်ိဳးမ်ိဳးကို နာၾကား ေနရတဲ႔အတြက္ ဘယ္အယူ၀ါဒက မွန္တယ္ဆိုတာ မဆံုးျဖတ္ႏိုင္ေအာင္ ျဖစ္ေနပါတယ္ဘုရား လို႔ ေလွ်ာက္ထားေတာ့ ဗုဒၶက အို-အခ်င္းကာလာမအႏြယ္တို႔-သင္တို႔သည္ အယူ၀ါဒတစ္ခုကို…

တစ္ဆင္းၾကားျဖင့္လည္း အမွန္လို႔မယူၾကနဲ႔၊

ေရွးအစဥ္အလာစကား ျဖစ္႐ံုနဲ႔လည္း အမွန္လို႔ အယူၾကနဲ႔၊

ဤသို႔ျဖစ္ဖူးသကဲ႔ ဆိုသျဖင့္လည္း အမွန္လို႔မယူၾကနဲ႔၊

က်န္းဂန္ႏွင့္ ညီညြတ္သည္ဆို႐ံုျဖင့္လည္း အမွန္လို႔မယူၾကနဲ႔၊

နည္းမွီ၍ ယူျခ္းမ်ိဳးျဖင့္လည္း အမွန္လို႔မယူၾကနဲ႔

အေၾကာင္းအျခင္းအရာအား ရွာႀကံၿပီး ေထာက္ျပညီညြတ္သည္ ဆို႐ံုျဖင့္လည္း အမွန္လို႔မယူၾကနဲ႔၊

မိမိတို႔ ႀကံစည္ႏွစ္သက္လက္ခံထားေသာ အယူႏွင့္ ကိုက္ညီသည္ဆိုယံုနဲ႔ အမွန္လို႔ မယူၾကနဲ႔၊

လက္ခံထုိက္ေသာ ပုဂၢိဳလ္၏စကားျဖစ္႐ံုျဖင့္ အမွန္လို႔မယူၾကနဲ႔၊

မိမိတို႔ေလးစားအပ္ေသာ ဆရာ၏စကားျဖစ္႐ံုႏွင့္ အမွန္လို႔မယူၾကနဲ႔၊

သင္တို႔သည္ မိမိတို႔ကိုယ္တိုင္…

ဤတရားတို႔သည္ အကုသိုလ္တရားတို႔တည္း။

ဤတရားတို႔သည္ အျပစ္ရွိေသာ တရားတို႔တည္း။

ဤတရားတို႔သည္ ပညာရွိတို႔ကဲ႔ရဲ႕အပ္ေသာ တရားတို႔တည္း။

ဤတရားတို႔ႏွင့္ျပည္စံုလွ်င္ ဤတရားတို႔ကို ေဆာက္တည္လွ်င္ အက်ိဳးမဲ႔ျခင္း၊ ဆင္းရဲျခင္းတို႔ ျဖစ္ကုန္၏ဟု သိေသာအခါ ထိုတရားတို႔ကို ပယ္ၾကကုန္ေလာ။ ဒါက ပယ္ရမယ့္ အယူ၀ါဒရဲ႕အဂၤါေလးခ်က္ကို ေဟာေနတာေပါ့။ ေဆာင္ရမယ့္ ဘာသာ အယူ၀ါဒရဲ႕အဂၤါေလးခ်က္ကေတာ့-

ဤတရားတို႔သည္ ကုသိုလ္တရားတည္း။

ဤတရားတို႔သည္ အျပစ္မရွိေသာ တရားတို႔တည္း။

ဤတရားတို႔သည္ ပညာရွိတို႔ခ်ီးမြမ္းအပ္ေသာ တရားတို႔တည္း။

ဤတရားတို႔ႏွင့္ ျပည့္စံုလွ်င္ ဤတရားတို႔ကို ေဆာက္တည္လွ်င္ အက်ိဳးရွိျခင္း၊ ခ်မ္းသာျခင္း ျဖစ္ကုန္၏ဟု သိၾကေသာအခါ ထိုတရားတို႔ကို ေဆာင္တည္က်င့္သံုးၾကကုန္ေလာ့။

ကဲ - ဒီေဒသနာကို ေထာက္ဆၿပီးေတာ့ ဘာသာအယူ၀ါဒမွန္သမွ်ကို ေရြးခ်ယ္ဆန္းစစ္ၿပီးမွ ကိုးကြယ္ဖို႔ လြန္ခဲ႔တဲ႔ ႏွစ္ေပါင္း (၂၅၀၀)ေက်ာ္ေလာက္ကတည္းက ဗုဒၶက ေဟာၾကားခဲ႔ၿပီးသားလို႔ေျပာတာေပါ့။”

“အံ့ၾသၾကည္ညိဳဖို႔ေကာင္းလိုက္တာဘုရား။ ဘယ္ဘာသာက ေကာင္းတယ္၊ ဘယ္ဘာသာက မေကာင္းဘူးဆိုတဲ႔ ပုဂၢလ အဓိ႒ာန္မ်ိဳးမပါဘဲ ဘယ္အခ်က္နဲ႔ညီရင္ ေကာင္းတဲ႔အယူ၀ါဒ၊ ဘယ္အခ်က္ေတြနဲ႔မညီရင္ မေကာင္းတဲ႔အယူ၀ါဒဆိုတဲ႔ ဓမၼဓိ႒ာန္မ်ိဳးနဲ႔ ရဲ၀ံ႔ျပတ္သားစြာေဟာထားတာ ဗုဒၶတစ္ဆူပဲ ရွိေတာ္မူမွာပါ။ ဒီေဒသနာေတာကို မွတ္မိလြယ္ေအာင္ လကၤာ သီထားေလးမ်ားရွိရင္ ေကာင္းမယ္ဘုရား။”

“ရွိပါတယ္။ မဟာဓမၼ႐ံုဆရာေတာ္ႀကီးက ဘာသာအယူ၀ါဒစစ္တမ္းဆိုတဲ႔အမည္နဲ႔ လကၤာသီထားတာရွိပါတယ္။ ဓမၼဓိ႒ာန္ ဘာသာေရြးနည္း လို႔နာမည္ေပးရင္ ပိုၿပီး စိတ္၀င္စားစရာ ေကာင္းမယ္ထင္တယ္။ လကၤာက-

ဓမၼဓိ႒ာန္ဘာသာေရြးနည္း

ဘာသာ၀ါဒ၊ မတူၾက၍၊

ေလာကအတြင္း၊ ျငင္းခံုျခင္းျဖင့္၊

ဆင္းရဲဒုကၡ၊ ေရာက္ၾကကုန္၏။

၀ါဒအယူ၊ မွားခဲ႔မူကား၊ ဆူဆူဗုဒၶ၊

ကယ္မရသည့္

ေဘး၀ပါယ္ဘံု၊ ေဘးေတြ႔ႀကံဳလိမ္႔၊

ေစ႔စံုဉာဏ္ျဖင့္၊ ေျမာ္ေထာက္ခ်င့္ကာ၊

တစ္ဆင္းၾကားသိ၊ မိ႐ိုးဖလာ၊

ေကာလာဟလ၊ က်မ္းစာမွ်ႏွင့္၊

ႀကံဆနည္းမွီ၊ ဆီေလ်ာ္သံုးသပ္၊

ယူခ်င္းထပ္၍၊ ယံုအပ္သူပဲ၊

ဆရာစြဲျဖင့္၊ လႊဲပံုစိတ္ခ်၊ မယူၾကလင့္၊

ဒိ႒ိက်င့္ႀကံ၊ ကိုယ္ပိုင္ဉာဏ္ျဖင့္၊

မွားမွန္းေကာင္းဆိုး၊ သိေအာင္ႀကိဳးဟု၊

မ်ိဳးကာလာမ၊ ေဟာညႊန္ျပ၊

၀ါဒအယူစစ္တမ္းေပ။

အဲဒီညႊန္ၾကားခ်က္ဟာ ဘာသာအသီးသီးကလူေတြနဲ႔ဆိုင္တယ္။ ဗုဒၶမွတစ္ပါး က်န္တဲ႔ဘာသာ၀င္ ဘုရားေတြက လူေတြနဲ႔ တကြ ကမၻာႀကီးတစ္ခုလံုးမွ သက္ရွိသက္မဲ႔အားလံုးကို သူတို႔ဖန္ဆင္းထားတာလို႔ေျပာၾကတယ္။ သူတို႔ဖန္ဆင္းထားၾကတာ ဆိုရင္ အသက္ရွည္တဲ႔လူေတြကိုသာ ဖန္ဆင္းသင့္တယ္၊ အသက္တိုတဲ႔အနာေရာဂါကင္းရွင္းတဲ႔သူေတြကိုသာ ဖန္ဆင္း သင့္တယ္၊ အနာေရာဂါမ်ားတဲ႔သူေတြကို မဖန္ဆင္းသင့္ဘူး။ ႐ုပ္ရည္ေခ်ာေမာလွပတဲ႔သူေတြကိုသာ ဖန္ဆင္းသင့္တယ္၊ အက်ည္းတန္႐ုပ္ဆိုးတဲ႔သူေတြကို မဖန္ဆင္းသင့္ဘူး။ အေျခြအရံမ်ားတဲ႔သူေတြကိုသာ ဖန္ဆင္းသင့္တယ္၊ အေျခြအရံ နည္းပါးသူေတြကို မဖန္ဆင္းသင့္ဘူး။ ခ်မ္းသာၾကြယ္၀တဲ႔သူေတြကိုသာ ဖန္ဆင္းသင့္တယ္၊ ဆင္းရဲႏြမ္းပါးတဲ႔သူေတြကို မဖန္ဆင္းသင့္ဘူး။ အမ်ိဳးျမတ္တဲ႔သူေတြကိုသာ ဖန္ဆင္းသင့္တယ္၊ အမ်ိဳးယုတ္တဲ႔သူေတြကိုသာ မဖန္ဆင္းသင့္ဘူး၊ ဉာဏ္ေကာင္းတဲ႔သူေတြကိုသာ ဖန္ဆင္းသင့္တယ္၊ ဉာဏ္ထိုင္းတဲ႔သူေတြကို မဖန္ဆင္းသင့္ဘူး။

ဘုရားဆိုတာ ေမတၱာ၊ က႐ုဏာ အျပည့္ရွိၿပီးသားျဖစ္ရမယ္။ ေမတၱာ၊ က႐ုဏာရွိတဲ႔ ဘုရားဆိုရင္လည္း အသက္ရွည္သူ၊ က်မ္းမာသူ၊ ခ်မ္းသာသူေတြခ်ည္းဖန္ဆင္းေပးရမယ္။ အသက္တိုသူ၊ အနာေရာဂါမ်ားသူ၊ ဆင္းရဲႏြမ္းပါးသူေတြကို မဖန္ဆင္းသင့္ဘူး။ ဖန္ဆင္းမိပါတယ္ဆိုရင္ ဒီဘုရားမွာ ေမတၱာ၊ က႐ုဏာကင္းမဲ႔တဲ႔အျဖစ္ကို ေရာက္သြားမယ္။ တစ္ခါ မဖန္ဆင္းပါဘူးဆိုရင္လည္း ဣႆရနိမၼာနလို႔ေခၚတဲ႔ ဖန္ဆင္းရွင္ဘုရားဘ၀ကေန ေလွ်ာက်သြားမယ္။ ဘာသာ၀င္ အားလံုး၊ လူသားအားလံုးနဲ႔ဆိုင္တဲ႔ ဒီအခ်က္ေတြကို ဒကာေလး ေသေသခ်ာခ်ာ စဥ္းစားဖူးပါသလား”

“တစ္ခါမွ မစဥ္းစားဘူးပါဘုရား၊ ဒီအေတြးအေခၚေတြရဲ႕ အက်ယ္ရွင္းလင္းခ်က္ကို လူတိုင္း သိသင့္ပါတယ္ဘုရား။ တပည့္ ေတာ္လည္း အရမ္းသိခ်င္ေနပါတယ္။ ေျဖရွင္းေပးေတာ္မူပါဘုရား”

“ဒီအေၾကာင္းအရာေတြဟာ ဥပရိပဏၰာစပါဠိေတာ္ စူဠကမၼ၀ိဘဂၤသုတ္ကလာတာပါ။ ေတာဒယ်အမည္ရွိတဲ႔ ပုဏၰညးႀကီး တစ္ေယာက္ ရွိပါတယ္။ သူ႔မွာသုဘအမည္ရွိတဲ႔သားတစ္ေယာက္လည္းရွိတယ္။ ျမန္မာလိုကေတာ့ တင့္တယ္လွပ ေခ်ာေမာသူေပါ့။ ဗုဒၶက ဒါနေတာ ေဘာဂ၀ါ- ေပးကမ္းလွဴဒါန္းသူမ်ားဟာ ျဖစ္ရာဘ၀မွာ စည္းစိမ္ဥစၥာ ေပါမ်ားခ်မ္းသာ တယ္ေဟာတယ္၊ သူက ေပးကမ္းလွဴဒါန္းျခင္းဆိုတာ မြဲျခင္းရဲ႕အေၾကာင္း၊ ပစၥည္းကုန္ျခင္းရဲ႕အေၾကာင္းလို႔ ယူဆက်င့္သံုး ေဟာေျပာတယ္။ သူက ဘာမွ မလွဴဘူး၊ သူ႔သားကိုလည္း ဘာမွ မလွဴေစဘူး။ စည္းစိမ္ဥစၥာေတြကို ရႏိုင္သမွ် ရေအာင္ ရွာေဖြၿပီး ဒါန၊ သီလ၊ ဘာ၀နာ တစ္ခုမွမလုပ္ဘဲ အိပ္ျခင္း၊ စားျခင္း၊ ကာမဂုဏ္ခံစားျခင္း သံုးမ်ိဳးနဲ႔ပဲ အခ်ိန္ကုန္လြန္ ေစတယ္။ အဲဒီလူမ်ိဳးကို ၀ိမာန၀တၳဳ အ႒ကထာမွာ လူ႔တိရစၧာန္လို႔ နာမည္ေပးထားတယ္။ တိရစၧာန္လို အေနမ်ားတဲ႔သူဟာ သူတဲ႔အခါ တိရစၧာန္ျဖစ္ရတာဟာ သဘာ၀က်ပါတယ္။ ေတာေဒယ်ပုဏၰားႀကီးေသတဲ႔အခါ သူ႔အိမ္မွာပဲ ေခြးႀကီးတစ္ေကာင္ ျပန္ျဖစ္တယ္။ ဒါေၾကာင့္ ဓမၼဒူတ အရွင္ပညာေဇာတ ဆရာေတာ္ႀကီးက-

လူနဲ႔တိရစၱာန္၊ ျခားနားဟန္၊

ႏွစ္တန္သိရမည္။

အိမ္စားကာမ၊ သိ႐ံုမွ်၊

မွတ္ၾကလူမပီ။

အကုသိုလ္ပယ္၊ ကုသိုလ္ဆြယ္၊

တကယ္လူပီသည္။

လူမပီက အပါယ္က်၊

ဒုကၡမလြတ္ၿပီ။

လူပီေလာက၊ ခ်မ္းသာရ

ေရာက္ရနိဗၺာန္ဆီ။ ဆိုၿပီး လူနဲ႔တိရစၧာန္ခြဲျခားတဲ႔နည္းကို ေရးသားဆံုးမခဲ႔တာေပါ့။

အေဖဘ၀ကလာတဲ႔ ေခြးႀကီးဆိုေတာ့ မသိစိတ္ရဲ႕ တိုက္တြန္းမႈေၾကာင့္ သုဘလုလင္ဟာ ေခြးႀကီးကို တအားခ်စ္တယ္။ ခုတင္ေမြ႔ရာနဲ႔ ေသခ်ာသိပ္ၿပီး ေသခ်ာေကၽြးေမြးထားတယ္။ တစ္ေန႔ေတာ့ ဗုဒၶက သုဘလုလင္သရဏဂံုတည္ၿပီး ဗုဒၶဘာသာျဖစ္မယ့္အေရးကို ျမင္တဲ႔အတြက္ေၾကာင့္ သူတို႔အိမ္ေရွ႕မွာ ဆြမ္းလာရပ္တယ္။ ဒီအခ်ိန္ဘုဘလုလင္ကေတာ့ အိမ္မွာမရွိဘူး။ ေတာေဒယ်ရွင္ကလာတဲ႔ ေခြးႀကီးဟာ ဘုရားရွင္ကိုလည္းျမင္ေရာ စားမတတ္ ၀ါးမတတ္ ေဟာင္ေတာ့ တာပဲ။ အဲဒီမွာတင္ဘုရားရွင္က-

ေတာေဒယ်၊ သင္ဟာ လူ႔ဘ၀တုန္းက ငါနဲ႔ဆန္႔က်င္ဘက္လုပ္ၿပီး တိရစၧာန္လိုေနတဲ႔အတြက္ အခုတိရစၧာန္ဘ၀ ေရာက္ ေနၿပီ။ ဒါနဲ႔ေတာင္ အသိတရားမရဘဲ အခုထိ ငါဘုရားကို ရန္ရွာေနတုန္းပဲ။ ဒီလိုသာဆိုရင္ သင္ဟာေခြးဘ၀ ကေသရင္ ငရဲက်လိမ္႔ဦးမယ္ဟု မိန္႔ေတာ္မူၿပီး ေက်ာင္းေတာ္သို႔ျပန္ၾကြသြားတယ္။ ဘုရားရွင္ရဲ႕စကားကို ၾကားလိုက္ရတဲ႔ ေခြးႀကီးဟာ ဆက္မေဟာင္ႏိုင္ေတာ့ဘဲ ေခါင္းငိုက္စိုက္က်ၿပီး ျပာပံုထဲတိုးအိပ္သြားတယ္။ သူေခြးျဖစ္ေနတာကို ဘုရားရွင္က သိေနတဲ႔အတြက္ ရွက္လည္းရွက္၊ စိတ္လည္းဆင္းရဲသြားတာေပါ့။ ဒါေၾကာင့္ အိပ္ေနက်ခုတင္ေပၚတက္မအိပ္ေတာ့ဘဲ ျပာပံုထဲ တိုးအိပ္လိုက္တာပါ။ သူ႔သားျပန္လာလို႔ အက်ိဳးအေၾကာင္း သိရတဲ႔အခါ ဘုရားရွင္အေပၚ အလြန္ေဒါသျဖစ္ၿပီး ရန္ေတြ႕ရေအာင္ လိုက္သြားတယ္။ သူ႔အေဖ ေခြးျဖစ္တယ္ဆိုတာကို အေထာက္အထားျပပါ။ မျပႏိုင္ရင္ ဘုရားတန္မယ့္ မုသားေျပာတယ္ဆိုၿပီး တစ္ၿမိဳ႕လံုးမွာ အပုပ္ခ်မယ္လို႔ေျပာေတာ့ ဘုရားရွင္ကေမးတယ္။ သင့္အေဖဟာ သင္မသိေအာင္ ၀ွက္ထားခဲ႔တဲ႔ ဥစၥာပစၥည္းမ်ား ရွိပါသလား တဲ႔။ ဒီေတာ့ သုဘက ေျပာတယ္။ ေငြတစ္သိန္းရယ္၊ ေငြတစ္သိန္းတန္တဲ႔ ပစၥည္းသံုးမ်ိဳးရယ္ကို ခုထိရွာမေတြ႕ေသးပါဘူး တဲ႔။ ဒီေတာ့ဘုရားရွင္က အိမ္ျပန္ၿပီး ေခြးႀကီးကို ေရမိုးခ်ိဳး၊ ေရမေရာတဲ႔ႏို႔ထမင္းကိုေကၽြးၿပီး နူးညံ့တဲ႔ အိပ္ရာေပၚမွာသိပ္ပါ။ ေခြးႀကီး အိပ္မေပ်ာ္တေပ်ာ္ အခ်ိန္ေလးမွာ ေက်ာကိုသပ္ေပးၿပီး အေဖ၊ မေသခင္က ကၽြန္ေတာ္ကို မအပ္ခဲ႔တဲ႔ ပစၥည္းနဲ႔ေငြေတြကို ဘယ္ေနရာထားခဲ႔ပါသလဲ။ ထားခဲ႔တဲ႔ေနရာကို ျပပါလို႔ ေမးလိုက္ပါ။ ဒီအခါမွာ ေခြးႀကီးက ပစၥည္းေတြရွိတဲ႔ေနရာကိုျပေပးရင္ ငါေျပာတာ မွန္တယ္ဆိုတာကို လက္ခံပါ။ ျပမေပးဘူးဆိုရင္ ငါဘုရားကို မုသားေျပာတယ္ဆိုၿပီး တစ္ၿမိဳ႕လံုးမွာ အပုပ္ခ်ပါ လို႔မိန္႔ေတာ္မူတယ္။ ဘုရားရွင္စကားဆံုးတာနဲ႔ သုဘဟာ သူ႔အတြက္အ႐ံႈးမရွိတဲ႔ ဒႆနတစ္ခုကို ေတြးမိသြားတယ္။ ငါဟာ ဒီအလုပ္ကို လုပ္ၾကည့္သင့္တယ္။ ေခြးႀကီးက ပစၥည္းေတြရွိတဲ႔ေနရာကိုျပခဲ႔ရင္ ပစၥည္းဥစၥာေတြ ျပန္ရတဲ႔အတြက္ ငါ့မွာ အျမတ္ထြက္တာပဲ။ မျပႏိုင္ခဲ႔ရင္ ဘုရားရွင္ကို မုသားေျပာတယ္ဆိုၿပီး တစ္ၿမိဳ႕လံုးမွာ အရွက္ခြဲခြင့္ရတယ္။ ဒါလည္း ငါ့အတြက္အ႐ံႈးမရွိဘူးလို႔ေတြးၿပီး ဘုရားရွင္ေျပာတဲ႔အတိုင္း လုပ္ၾကည့္တဲ႔အခါ ဥစၥာပစၥည္းအားလံုးကို ျပန္လည္ရရွိ သြားတယ္။ ဒီေနရာမွာ ဒကာေလး အပါအ၀င္ လူသားအားလံုးကို သံသရာနဲ႔ပက္သက္လာရင္ မိမိအတြက္ အ႐ံႈးမရွိတဲ႔ဒႆနတစ္ခုကို ေပးခ်င္တယ္။ ”

“ေျပာပါဘုရား၊ တပည့္ေတာ္ တကယ္ကို စိတ္၀င္စားပါတယ္ဘုရား”

“ဒီအေတြးအေခၚကလည္း ဘုရားအေလာင္းႏုစဥ္ဘ၀တစ္ခုတုန္းက ေပးခဲ႔တာပါ။ ဇာတ္ေတာ္ရဲ႕ လိုရင္းအခ်ဳပ္ကို ေျပာရေအာင္။ တစ္ခါေတာ့ ဘုရားအေလာင္းဦးေဆာင္တဲ႔ လူေပါင္းငါးရာရယ္၊ ေဒ၀ဒတ္အေလာင္းဦးေဆာင္တဲ႔ လူေပါင္း ငါးရာရယ္၊ စုစုေပါင္းတစ္ေထာင္တို႔ဟာ သေဘၤာပ်က္ၿပီး ကၽြန္းႀကီးတစ္ကၽြန္းေပၚကို ေရာက္သြားၾကတယ္။ ကၽြန္းႀကီးဟာ အစားအေသာက္ ေရမိုးျပည့္စံုတဲ႔အတြက္ တစ္သက္လံုးေနသြားဖို႔ ဆံုးျဖတ္ၾကတယ္။ တစ္ခါေတာ့ ေဒ၀ဒတ္အုပ္စု အဖြဲ႔ထဲကလူေတြဟာ အရက္ခ်က္ေသာက္၊ မူး႐ူးၿပီး ေတြ႔ကရေနရာမွာ အညစ္အေၾကးေတြကို စြန္႔ၾကတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ကၽြန္းေပၚမွာေနၾကတဲ႔ နတ္ေတြက စိတ္ဆိုးၿပီး လာမယ့္လျပည့္ညမွာ ပင္လယ္ထဲကေရေတြကို ကၽြန္းတစ္ကၽြန္းလံုး ျမဳပ္ေအာင္ တက္လာေစၿပီး ကၽြန္းေပၚမွာရွိၾကတဲ႔ လူအားလံုးကို သတ္ပစ္ဖို႔ ဆံုးျဖတ္ခ်က္ခ်လိုက္ၾကတယ္။ ဆံုးျဖတ္ခ်က္ ခ်ၿပီးခ်ိန္မွာ သနားတတ္တဲ႔ သူေတာ္ေကာင္းနတ္တစ္ပါးက ကိုယ္ထင္ျပၿပီး လာမယ့္လျပည့္ေန႔က်ရင္ ပင္လယ္ေရေတြ တစ္ကၽြန္းလံုးျမဳပ္ေအာင္ တက္လာမွာမို႔ ေသေဘးက လြတ္ခ်င္ရင္ အခုကတည္းက ေလွေတြ၊ ေဖာင္ေတြႀကိဳတင္ လုပ္ထားၾကလို႔ေျပာၿပီး ေပ်ာက္သြားတယ္။ သူယုတ္မာ နတ္တစ္ပါးကလည္း ကိုယ္ထင္ျပၿပီး အို-အသင္လူသားတို႔ ဒီကၽြန္းေပၚကိုတစ္ခါမွ ေရမတက္ဘူး။ ေနာင္ဘယ္ေတာ့မွလည္း တက္မည္မဟုတ္ပါ။ ဒါေၾကာင့္ အရင္တိုင္းပဲ ေအးေအးေဆးေဆးသာေနၾကပါ။ ေလွေတြ၊ ေဖာင္ေတြ လုပ္စရာမလိုပါဘူးလို႔ေျပာၿပီး ေပ်ာက္သြားျပန္တယ္။ ေရတက္ မယ္၊ မတက္ဘူးဆိုတာ လျပည့္ေန႔ေရာက္မွ သိရမယ္။ ႀကိဳတင္ၿပီး မသိႏိုင္ဘူး။ ဒီေတာ့ ေလွေတြ၊ ေဖာင္ေတြ လုပ္သင့္ မလုပ္သင့္ဆိုတာ ျပႆနာေပၚလာတယ္။ မိမိအတြက္ေသခ်ာတဲ႔နည္း၊ အ႐ံႈးမရွိတဲ႔နည္းကို ေဒ၀ဒတ္အေလာင္း ေခါင္းေဆာင္တဲ႔ အဖြဲ႕သားေတြဟာ မေတြးမိၾကဘူး။ ဒါေၾကာင့္ ေလွေတြ၊ ေဖာင္ေတြလုပ္ၿပီးခါမွ ပင္လယ္ေရတက္မလာရင္ ပင္ပန္းတာပဲ အဖတ္တင္မယ္ဆိုတဲ႔ အေတြးအေခၚေၾကာင့္ေပါ့။ ဘုရားအေလာင္း ဦးေဆာင္တဲ႔ အဖြဲ႕သားေတြကလည္း ဟိုဘက္အဖြဲ႕နည္းတူ ေလွေတြ၊ ေဖာင္ေတြ မလုပ္ခ်င္ၾကဘူး။ ဒါေပမယ့္ ဘုရားအေလာင္းက အေတြးအေခၚ ပညာရွိေတာ့ ေလွေတြ၊ ေဖာင္ေတြကို အသင့္လုပ္ခိုင္းတယ္။ ငယ္သားေတြက ေရေတြသာ တကယ္တက္မလာရင္ ေလွေတြ၊ ေဖာင္ေတြကိုလုပ္ရတာ ပင္ပန္းတာသာ အဖတ္တင္မွာျဖစ္လို႔ မလုပ္ခ်င္ေၾကာင္း ေျပာၾကတယ္။ ဒီေတာ့မွ ဘုရားအေလာင္းက အခုအခ်ိန္ထိေအာင္ သမိုင္းတြင္ က်န္ရစ္မယ့္အ႐ံႈးမရွိေသာ ဒႆနတစ္ခုကို တင္ျပတယ္။ ေရတက္မယ္၊ မတက္ဘူးဆိုတာ လျပည့္ေန႔က်မွ သိရမယ္။ ႀကိဳၿပီးမသိႏိုင္ဘူး။ ေလွေတြ၊ ေဖာင္ေတြ လုပ္မထားရင္ လျပည့္ေန႔ည ေရတက္မလာရင္ေတာ့ ကိစၥမရွိဘူး။ ေရတက္လာလို႔ကေတာ့ အားလံုးေသၾကရမယ္။ ဒါေၾကာင့္ ေလွေတြေဖာင္ေတြ ႀကိဳတင္လုပ္မထားတာဟာ မိမိအတြက္ စိတ္မခ်တဲ႔နည္းပဲ။ အကယ္၍ ေလွေတြ၊ ေဖာင္ေတြႀကိဳတင္ လုပ္ထားၾကမယ္ဆိုရင္ လျပည္ေန႔ညမွ ေရမတက္လာလည္း ကိစၥမရွိဘူး။ လုိေနတဲ႔ေနရာမွာ သံုးရတာေပါ့။ အကယ္၍ ေရတက္လာရင္လည္း အသက္ခ်မ္းသာရာ ရတာေပါ့။ ႏွစ္မ်ိဳးလံုး မိမိိအတြက္ အ႐ံႈးမရွိဘူး။ ဒီလိုရွင္းျပမွ ငယ္သားေတြဟာ သေဘာေပါက္ၿပီး ေလွေတြ၊ ေဖာင္ေတြ အားႀကိဳးမာန္တက္လုပ္ၾကတယ္။ လျပည့္ေန႔ ေရာက္လာတဲ႔အခါ ပင္လယ္ေရေတြ ကၽြန္းႀကီးျမဳပ္ေအာင္ တကယ္တက္လာတဲ႔အတြက္ ေဒ၀ဒတ္ဦးေဆာင္တဲ႔ အဖြဲ႕ငါးရာဟာ ေရထဲေမ်ာပါၿပီး ေသဆံုး ၾကရတယ္။ ဘုရားေလာင္းဦးေဆာင္တဲ႔ အဖြဲ႕သားေတြကေတာ့ အသင့္လုပ္ထားတဲ႔ ေလွေတြ၊ ေဖာင္ေတြနဲ႔ ေဘးလြတ္ရာ ကို ထြက္ခြာသြားႏိုင္ၾကတယ္။ အခုလည္း ဘာသာႀကီးေလးခုရွိတဲ႔အနက္က ဗုဒၶဘာသာကေတာ့ ဘုရားကမကယ္ဘူး။ ကိုယ္ျပဳထားတဲ႔ ဒါန၊ သီလ၊ ဘာ၀နာဆိုတဲ႔ ေလွေတြ၊ ေဖာင္ေတြကသာ သံသရာမွာ ဒုကၡမေရာက္ေအာင္ ကယ္တင္မယ္လို႔ ေဟာတယ္။ က်န္တဲ႔ဘာသာမွ ဘုရားေတြကေတာ့ သူတို႔ကိုသာ ပံုအပ္ၿပီးေတာ့ ယံုၾကည္ကိုးကြယ္ပါ။ တမလြန္ဘ၀က်ရင္ေစာင့္ေရွာက္ကယ္တင္မယ္လို႔ ေဟာေျပာတယ္။ တကယ္ေတာ့ ဆိုင္ရာဘုရားေတြက မိမိေသသြားတဲ႔ အခါ ကယ္တင္မယ္၊ မကယ္တင္ဘူးဆိုတာ ႀကိဳတင္ၿပီး သိႏိုင္တာမဟုတ္ဘူး။ ေသၿပီးမွ သိရမယ့္အရာပဲ။ ဒီႏွစ္နည္းမွာ ဗုဒၶေပးေတာ္မူတဲ႔ ဒါန၊ သီလ၊ ဘာ၀နာတရားေတြကို ျပဳလုပ္ျခင္းဆိုတဲ႔နည္းက မိမိအတြက္အ႐ံႈးမရွိႏိုင္တဲ႔နည္းပဲ။ မ စမယ့္ဘုရားကိုယံုၿပီး ကုသိုလ္ေတြ တစ္ခုမွ မလုပ္ႏိုင္ဘဲ ေသသြားရင္ သူတို႔ေျပာသလို ဘုရားေတြ တမလြန္ကေန အသင့္ေစာင့္ၿပီး ကယ္ရင္ေတာ့ ေတာ္ေသးတာေပါ့။ မကယ္ရင္ ကိုယ္ပဲ ဆံုး႐ံႈးမွာ။ ဗုဒၶညႊန္ၾကားတဲ႔အတိုင္း ဒါန၊ သီလ၊ ဘ၀နာဆိုတဲ႔ ကုသိုလ္ေလွေတြ၊ ေဖာင္ေတြကို ႀကိဳလုပ္ထားမယ္ဆိုရင္ေတာ့ ေနာက္ဘ၀မွာ ဘုရားကကယ္လည္း မိမိက သူေတာ္ေကာင္းျဖစ္ေနတဲ႔အတြက္ ပိုၿပီးကယ္ရမွာေပါ့။ မကယ္ဘူးဆိုရင္လည္း ကိုယ္ျပဳၿပီးသား ကုသိုလ္ေတြက အသင့္ရွိေနလို႔ အားငယ္စရာ မလိုေတာ့ဘူး။ ထိုစကားအေရာက္တြင္ ေမာင္ရဲျမင့္၏မ်က္ႏွာသည္ ၀င္းထိန္သြားကာ ကၽြႏု္ပ္ကို ဦးအႀကိမ္ႀကိမ္ခ်ရင္း ေလွ်ာက္ထား၏။”

“ဆရာေတာ္ဘုရား၊ ဒီအေတြးအေခၚတစ္ခုနဲ႔ပဲ တပည့္ေတာ္အတြက္ ဗုဒၶဘာသာ၀င္ျဖစ္ဖို႔ လံုေလာက္ပါၿပီဘုရား။ ဒါေပမယ့္ သုဘလုလင္ရဲ႕ေမးခြန္းေတြကိုလည္း အရမ္းစိတ္၀င္စားေနတဲ႔အတြက္ ဆက္ေဟာၾကားေပးပါဘုရား”

“စာေရးသူ အလြန္ပင္ ပီတိေသာသနႆ ျဖစ္ရ၏။ စာအုပ္တစ္အုပ္၏ ေအာင္ျမင္မႈ၊ တရားပြဲတစ္ပြဲ၏ ေအာင္ျမင္မႈ၊ တရားပြဲတစ္ပြဲ၏ ေအာာင္ျမင္မႈကို ပရိတ္သတ္မ်ားျပားမႈျဖင့္ တိုင္းတာတတ္ၾက၏။ စာေရးသူ၏ အျမင္အားျဖင့္ကား ထိုစာအုပ္၏ေရးသားခ်က္အတိုင္း၊ ထိုဓမၼကထိက၏ ေဟာၾကားခ်က္အတိုင္း မည္ေရြ႕မည္မွ် လိုက္နာက်င့္သံုးၾကသနည္း ဟူေသာ အခ်က္ျဖင့္သာ ေအာင္ျမင္မႈကို တိုင္းတာသင့္သည္ဟု ယူဆမိ၏။ သုဘလုလင္သည္ ေမးခြန္းသံုးခ်က္၏ ေျဖဆိုမႈ အဆံုးတြင္ သရဏဂံုသံုးပါးေဆာက္တည္ကာ ဗုဒၶဘာသာ၀င္အျဖစ္သို႔ ၀င္ေရာက္ခဲ႔သည္။ ေမာင္ရဲျမင့္သည္လည္း ဤအေမးအေျဖအဆံုးမွာပင္ ဗုဒၶဘာသာ၀င္အျဖစ္သို႔ ၀င္ေရာက္ခဲ႔ပါသည္။ မူလပဏၰာသ အ႒ကထာ အဖြင့္အရ ပုထုဇဥ္ ဗုဒၶဘာသာ၀င္တစ္ေယာက္သည္ သရဏဂံုပ်က္ျခင္း ရွစ္မ်ိဳးအနက္တစ္မ်ိဳးမ်ိဳးျဖင့္ ဧကန္မုခ်ပ်က္ၾကရ၏။

အညသတၱာရဒီသု အဟံ အတၱာနံ ပရိစၥဇာမိတိ ဧ၀ံ အည သတၳာ႐ုေဒၵေသ၀ေသန သာ၀ဇၨ ေဘေဒါတိ ၀ုစၥတိ

ဟူေသာ ယင္းအ႒ကထာ အဖြင့္အရ ရတနာသံုးပါးမွတစ္ပါး အျခားဘာသာကဘုရားမ်ားကို မိမိ၏အသက္ႏွင့္ခႏၶာကိုယ္ကို အပ္ႏွင္းလွဴဒန္းပါ၏ဟု ႏႈတ္ကဆိုၿပီး ကန္ေတာ့လိုက္လွ်င္ သရဏဂံုပ်က္သြား၏။ ဤသို႔ ဘာသာတစ္ပါးသို႔ေျပာင္း၍ သရဏဂံုပ်က္ျခင္းမ်ိဳးကား လြန္စြာနည္းပါးပါ၏။ ေရွာင္၍လည္းရႏိုင္ပါ၏။ ပုထုဇဥ္ ဗုဒၶဘာသာ၀င္တိုင္း ေရွာင္၍မရေသာ သရဏဂံုပ်က္ျခင္း တစ္မ်ိဳးရွိေသး၏။

ကာလကိရိယေဘေဒါ အန၀ဇၨ ေဘေဒါတိ ၀ုစၥတိ

ဟူေသာ ထိုမူလပဏၰာသ အ႒ကထာအဖြင့္အရ အသက္ေသဆံုးသြားလွ်င္ ပုထုဇဥ္ ဗုဒၶဘာသာ၀င္တိုင္း သရဏဂံု ပ်က္သြားသည္သာျဖစ္၏။ ထိုသို႔အသက္ေသ၍ သရဏဂံုပ်က္ျခင္းမ်ိဳးကား အျပစ္မရွိေသာ၊ အကုသိုလ္မျဖစ္ေသာ သရဏဂံု ပ်က္ျခင္းမ်ိဳးသာျဖစ္၏။ သံသရာတစ္ေလွ်ာက္လံုး၌ သရဏဂံုမွ ပ်က္ခ်င္လွ်င္၊ ဗုဒၶဘာသာမွ အျခားဘာသာသို႔ ေျပာင္းမသြားခ်င္လွ်င္ ၀ိပႆနာတရားကို နာၾကားအားထုတ္ၿပီး ေသာတာပန္ျဖစ္ေအာင္ ႀကိဳးစားရမည္ျဖစ္၏။ ရတန သုတ္၌

ယထိႏၵခၤေလာ ပထ၀ီႆိေတာသိယာ၊ စတုဗိၻ၀ါေတဟိ အသမၸကမၸိေယာ။ တထူပမံ သပၸဳရိသံ ၀ဒါမိ၊ ေယာ အရိယသစၥာနိ အေ၀စၥပႆတိ။ ဣဒမၸိ သံေဃ ရတနံ ပဏီတံ၊ဧေတန သေစၥန သုတတၳိ ေဟာတု။

ေျမထဲ၌ အေတာင္မ်ားစြာ ျမွဳပ္ထားေသာေက်ာက္တိုင္သည္ အရပ္ေလးမ်က္ႏွာမွ တိုင္ခတ္လာေသာေၾကာင့္ ယိမ္းယိုင္ တုန္လႈပ္ျခင္းမရွိသကဲ႔သို႔ သစၥာေလးပါးကို ကိုယ္ပိုင္ဉာဏ္ျဖင့္ သိျမင္ၿပီးေသာ(မဂ္ရၿပီးေသာ)သူေတာ္ေကာင္း၏ ရတနာသံုးပါးအေပၚ ၾကည္ညိဳယံုၾကည္ေသာ သဒၶါသည္ သံသရာတစ္ေလွ်ာက္ခိုင္ျမဲသြား၏။ ပ်က္စီးျခင္းမရွိေတာ့ေခ်။ ဤမွန္ကန္ေသာ သစၥာေၾကာင့္ သက္ရွိသတၱ၀ါအားလံုး က်န္းမာခ်မ္းသာၾကပါေစဟု ေဟာေတာ္မူခဲ႔ျခင္းျဖစ္၏။ ထိုအခ်က္ ကိုသိသြားေသာအခါ ေမာင္ရဲျမင့္သည္ ရဟန္းေဘာင္သို႔ အၿပိီးအပိုင္၀င္ေရာက္ၿပီး စာေရးသူျပသေသာ နည္းအတိုင္း ၀ိပႆနာတရားကို နာၾကားအားထုတ္ေနၿပီျဖစ္၏။ ရဟန္းဘြဲ႕အမည္ ဦး၀ိသုဒၶျဖစ္၏။

သုဘလုလင္၏ေမးခြန္းႏွင့္ ဗုဒၶ၏အေျဖမ်ားကို အက်ဥ္းခ်ဳပ္ ေဖာ္ျပရင္း သာသနာျပဳျခင္းေဆာင္းပါးကို နိဂံုးခ်ဳပ္လိုက္သည္။

ေမး - လူခ်င္းတူပါလ်က္ အသက္အတို၊ အရွည္ ကြဲျပားရျခင္း၏အေၾကာင္းမ်ားကို ေျဖဆိုပါ။

ေျဖ - သူတစ္ပါး၏အသက္ကို သတ္ျဖတ္သူမ်ားအသက္တို၍ ေရွာင္ၾကဥ္သူမ်ား အသက္ရွည္ပါသည္။

ေမး - လူခ်င္းတူပါလ်က္ အနာေရာဂါမ်ားျခင္း၊ နည္းျခင္း၏အေၾကာင္းတို႔ကို ေျပာဆိုပါ။

ေျဖ - သူတစ္ပါးကို ညွင္းဆဲႏွိပ္စက္သူတို႔ ေရာဂါမ်ား၍ ၾကင္နာသနားတတ္သူတို႔ ေရာဂါကင္းသည္။

ေမး - လူခ်င္းတူပါလ်က္ အ႐ုပ္ဆိုးျခင္း၊ ေခ်ာေမာလွပျခင္း၏ အေၾကာင္းတို႔ကို ေျဖဆိုပါ။

ေျဖ - ေဒါသႀကီးသူမ်ား အ႐ုပ္ဆိုး၍၊ ေမတၱာဓာတ္ပြားမ်ားသူမ်ား ႐ုပ္ရည္ေခ်ာေမာလွပပါသည္။

ေမး - လူခ်င္းတူပါလ်က္ အေျခြအရံနည္းျခင္း၊ မ်ားျခင္း၏အေၾကာင္းတို႔ကို ေျဖဆိုပါ။

ေျဖ - ကိုယ့္ထက္သာသူအေပၚ မနာလိုသူမ်ား အေျခြအရံနည္းပါး၍ ကိုယ့္ထက္သာသူအေပၚ မုဒိတာပြားၿပီး ၀မ္းေျမာက္သူမ်ား အေျခြအရံေပါမ်ားသည္။

ေမး - လူခ်င္းတူပါလ်က္ ဆင္းရျခင္း၊ ခ်မ္းသာျခင္း၏အေၾကာင္းတို႔ကိုေျဖဆိုပါ။

ေျဖ - ဒါနမျပဳသူမ်ားဆင္းရဲ၍ ဒါနျပဳသူမ်ား ခ်မ္းသာပါသည္။

ဤေျဖဆိုခ်က္ကို ေခတ္လူငယ္မ်ားနားလည္ရန္ အဂၤုတၱဳရ္ပါဠိေတာ္ အဖြင့္အတိုင္းေရးျပအံ႔။ ဉာဏ္၊ ၀ီရိယ တန္းတူရည္တူ ရွိေသာ လူေလးေယာက္အား အေရာင္းအ၀ယ္ လုပ္ကိုင္စားေသာက္ရန္ ေငြတစ္သိန္းတစ္ေထာင္စီေပးလိုက္၏။ ထိုလူေလးေယာက္သည္ ဉာဏ္ခ်င္း၊ ၀ီရိယခ်င္း၊ ခ်မ္းသာခ်င္ေသစိတ္ရွိတာခ်င္း၊ အေရာင္းအ၀ယ္လုပ္တာခ်င္း တူၾက၏။ သို႔ပါလ်က္ ရလဒ္ကား တစ္ဦးႏွင့္တစ္ဦး မတူညီၾက။ ပထမလူသည္ သိန္းတစ္ေထာင္ရင္းၿပီး ေရာင္း၀ယ္ရာ သိန္းႏွစ္ေထာင္ျမတ္၏။ ဒုတိယလူသည္ သိန္းတစ္ေထာင္ အတိအက်ျမတ္၏။ တတိယလူသည္ သိန္းငါးရာျမတ္၏။ စတုတၳလူသည္ အရင္း သိန္းတစ္ေထာင္ပင္ ႐ံႈးသြား၏။ အရည္အခ်င္း ေလးခ်က္ရွိတာခ်င္း တူၾကပါလ်က္ ရလဒ္က အဘယ္ေၾကာင့္ ကြဲျပားသြားရပါသနည္း။ အေျဖကား ကံခ်င္းမတူေသာေၾကာင့္ေပတည္း။

ပထမလူသည္ အလွဴခံကို မည္သည့္ရက္တြင္ ေငြတစ္ေထာင္လွဴမည္ဟု ကတိေပး၏။ တကယ္လွဴမည့္ ေန႔ ေရာက္ေသာအခါ သဒၶါတရားမ်ား ပိုသည္ထက္ပိုလာၿပီး ႏွစ္ေထာင္လွဴခဲ႔၏။ ထို႔ေၾကာင့္ ယခုဘ၀တြင္ သိန္းတစ္ေထာင္ သာရင္းပါလ်က္ သိန္းႏွစ္ေထာင္ထိ ျမတ္ရျခင္းျဖစ္၏။ ဒုတိယလူသည္ တစ္ေထာင္လွဴမည္ဟု ေျပာထားေသာ္လည္း လွဴခ်ိန္ေရာက္ေသာအခါ တစ္ေထာင္အတိအက် လွဴခဲ႔၏။ ထို႔ေၾကာင့္ သိန္းတစ္ေထာင္အတိအက်ျမတ္ျခင္းျဖစ္၏။ တတိယလူသည္ တစ္ေထာင္လွဴမည္ဟု ေျပာထားေသာ္လည္း လွဴခ်ိန္ေရာက္ေသာအခါ ငါးရာသာ လွဴခဲ႔၏။ ထို႔ေၾကာင့္ သိန္းငါရာသာျမတ္ျခင္းျဖစ္၏။ စတုတၳလူသည္ တစ္ေထာင္လွဴမည္ဟူ၍ေျပာထားၿပီး လွဴခ်ိန္ေရာက္ေသာအခါ သဒၶါပ်က္သြားကာ မလွဴျဖစ္ေတာ့ေခ်။ ထိုေၾကာင့္ တစ္ျပားမွ မျမတ္ဘဲ သိန္းတစ္ေထာင္လံုး ဆံုး႐ံႈးသြားျခင္းျဖစ္၏။

ေငြတစ္ေထာင္လွဴဒါန္းခဲ႔ျခင္းက သိန္းႏွစ္ေထာင္ထိ ျမတ္သည္မွာ ဟုတ္ႏိုင္ပါမည္ေလာဟု ေစာဒကတက္ဖြယ္ရွိ၏။ ဟုတ္ႏိုင္၏ဟု အက်ဥ္းခ်ဳပ္ ေျဖလိုက္၏။ ေကာင္းက်ိဳးဟူသည္ ေစတနာက ေပးျခင္းျဖစ္၏။ သူတစ္ပါးကို ေပးလွဴရန္ သဒၶါတရားျဖစ္ခ်ိန္ တစ္စကၠန္႔အတြင္း ၀ီထိစိတ္အစဥ္ေပါင္း အႀကိမ္ေပါင္း ကုဋတစ္သိန္းျဖစ္၏။ ထုိ၀ီထိစိတ္ ကုဋတစ္သန္း တြင္ ေကာင္းက်ိဳးေပးမည့္ ေဇာေစတနာေပါင္း ကုေဋေလးေသာင္းခန္႔ျဖစ္၏။ ထိုေဇာေစတနာ ကုေဋေလးေသာင္းက လူခ်မ္းသာ၊ နတ္ခ်မ္းသာဘ၀သို႔ အႀကိမ္ေပါင္း ကုေဋေလးေသာင္း ပို႔ေပး၏။ တစ္စကၠန္႔အတြင္းမွာပင္ ေကာင္းက်ိဳးေပး မည့္ ေဇာေစတနာေပါင္း ကုေဋေလးေသာင္းျဖစ္ေနရာ တစ္မိနစ္ဆိုက ေကာင္းက်ိဳးေပးၾကမည့္ ေဇာေစတနာေပါင္းမွာ ေရတြက္၍ပင္ မလြယ္ေအာင္မ်ားျပားလြန္းေနၿပီျဖစ္၏။ ထုိ႔ေၾကာင့္ တစ္ေထာင္ အလွဴက ေငြသန္းေပါင္းႏွစ္ေထာင္ျပန္၍ အက်ိဳးေပးျခင္းကို သံသယ၀င္စရာမလိုေပ။ ထို႔ေၾကာင့္ ဗုဒၶက ဓမၼပဒပါဠိေတာ္တြင္ -

မတၱာသုခ ပရိစၥာ၀ါ၊ ပေႆေစ ၀ိပုလံ သုခံ၊ စေဇ မတၱာ သုခံဓီေရာ၊ သမၸႆံ ၀ိပုလံ သုခံ။

အနည္းငယ္မွ်ေသာ လွဴဖြယ္၀တၳဳ ခ်မ္းသာသုခကို စြန္႔လႊတ္လွဴဒါန္းလိုက္လွ်င္ အဆမတန္မ်ားျပားေသာ ခ်မ္းသာသုခ တို႔ကို ျပန္ရမည္ဟု သိထားေသာ ပညာရွိသည္ အနည္းငယ္ေသာ လွဴဖြယ္၀တၳဳကို စြန္႔လႊတ္ဖို႔ ၀န္မေလးေနသင့္ဟု ေဟာၾကားေတာ္မူခဲ႔ျခင္းျဖစ္၏။

ေမး - လူခ်င္းတူပါလ်က္ အမ်ိဳးယုတ္ျခင္း၊ အမ်ိဳးျမတ္ျခင္းအေၾကာင္းတို႔ကို ေျဖဆိုပါ။

ေျဖ - မာနႀကီးသူမ်ား အမ်ိဳးယုတ္၍ မာနကင္းၿပီး ဂါရ၀ နိ၀ါတ ရွိသူမ်ား အမ်ိဳးျမတ္သည္။

ေမး - လူခ်င္းတူပါလ်က္ ဉာဏ္ထိုင္းျခင္း၊ ဉာဏ္ေကာင္းျခင္းတို႔၏ အေၾကာင္းကို ေျဖဆိုပါ။

ေျဖ - မိမိမသိေသာအရကို စံုစမ္းေမးျမန္းျုခင္းမရွိသူမ်ား ဉာဏ္ထိုင္း၍ စံုစမ္းေမးျမန္းရွိသူမ်ား ဉာဏေကာင္းပါသည္။”